คำว่า EI หรือ Emotional Intelligence คือ อะไร บางคนอาจจะไม่คุ้นเคยกับคำนี้มาก่อน เชื่อว่าหลายท่าน อาจจะเคยได้ยินคำว่า EQ แน่นอนว่า ย่อมมีความสัมพันธ์กับ IQ หรือระดับความฉลาดทางสติปัญญา ที่ใครหลายคนอยากที่จะมี IQ สูง ๆ เพราะเชื่อว่าจะทำให้มีโอกาสประสบความสำเร็จด้วยความฉลาดปราดเปรื่อง ปัจจุบันนี้มีระบบ AI ที่เข้ามาแทนที่ความฉลาดเหล่านี้ได้ แต่สำหรับ EQ หรือ EI ก็คือ ความฉลาดทางอารมณ์ ที่มีงานวิจัยหลายฉบับพิสูจน์ว่า หากใครมีในระดับสูง จะมีโอกาสประสบความสำเร็จในการทำงานได้มากกว่า ที่เป็นเช่นนั้นเพราะอะไร
ความฉลาดทางอารมณ์ หมายถึง ความสามารถในการบริหารจัดการอารมณ์ของตนเองได้ดีในสภาวะกดดัน คับขัน นอกจากนั้นยังสามารถเข้าอกเข้าใจ อารมณ์ความรู้สึกของคนที่อยู่รอบข้าง และนำมาใช้ประโยชน์ในการสื่อสารสร้างสัมพันธภาพที่ดี เป็นยังไงบ้างคะ จากความหมายที่แปลงมาให้เข้าใจง่าย ๆ นี้ คงเริ่มอยากจะมีความฉลาดทางอารมณ์มาก ๆ ซึ่งเป็นที่น่ายินดีว่า เมื่ออายุมากขึ้น มีประสบการณ์ชีวิต ยิ่งมีโอกาสที่จะพัฒนาได้ง่ายกว่า IQ
แล้วใครบ้างล่ะคะ ที่ควรจะพัฒนาทักษะการบริหารจัดการอารมณ์ของตนเอง และผู้อื่น คำตอบคือ คนทุกคนควรจะพัฒนาตนเอง และถ้าหากเป็นผู้นำทีม ที่อยากนำทีมให้ประสบความสำเร็จ ต้องมี People Skills เก่งแต่งานอย่างเดียวไม่พอ คุณอาจเป็น Superman หรือ Spiderman ผู้มีพละกำลังมากมาย แต่คุณมีสิทธิ์ตายในหน้าที่การงาน เพราะคุณจะเหนื่อย เครียด กดดัน เพื่อสร้างผลงานให้บรรลุเป้าหมาย หากคุณไม่ต้องการพบกับสภาพนี้ สิ่งที่ต้องฝึกฝน คือ เรื่องการบริหารคนควบคู่ไปด้วย ซื่งเป็นศิลปะอย่างมาก ในการเข้าใจคน ครองใจคน เพราะจิตมนุษย์นี้ไซร้ ยากแท้หยั่งถึง
ถ้าเริ่มสนใจแล้วว่า EI คืออะไร คุณสามารถหาข้อมูลแนวคิดต่างๆ ในเวปไซต์มากมายหลายล้านแห่ง สิ่งที่คุณอาจไม่เคยรู้ก็คือ EI ไม่ได้เพิ่มขึ้นเพียงแค่รู้ แต่ต้องมีการฝึกฝน ปรับเปลี่ยนตัวเอง เริ่มตั้งแต่ หันมาสนใจ เข้าใจตนเองให้มากขึ้น คนที่คุณอยู่กับเขามาทั้งชีวิตนี้แหละ เคยคุยกับเขาบ้างไหม เขาแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ออกมากับคนรอบข้างทั้งที่บ้าน ในครอบครัว ในที่ทำงาน มีอะไรอยู่เบื้องหลังพฤติกรรมนั้นบ้าง หรือไม่เคยสนใจว่า สิ่งที่เป็นตัวเองทั้งหมดนั้น ส่งผลกระทบอะไรต่อตัวเอง และคนรอบข้างบ้าง
ก่อนที่จะบริหารอารมณ์ สัมพันธภาพกับผู้อื่น ขอให้กลับมาศึกษาทบทวนตัวเองก่อน การจะเป็นเช่นนี้ได้ จุดที่อยู่ก่อนขึ้นบันไดขั้นแรก ของ EI ก็คือ “การมีสติระลึกได้ มีสัมปชัญญะ รู้ตัว” ทั้งในความคิด ความรู้สึกทางกาย ทางใจหรือ อารมณ์ และพฤติกรรม ในขณะที่เผชิญสถานการณ์ตึงเครียด คับขัน ถอดรหัสออกมาให้ได้ ทบทวนทำความเข้าใจตนเองอย่างลึกซึ้ง เพื่อให้สามารถระบุได้ว่า จะเริ่มปรับเปลี่ยนตนเองที่จุดไหน ไม่มีใครบังคับให้ใครเปลี่ยนได้ นอกจากตัวเราเองเท่านั้นที่ตระหนักรู้ตัว อยากเปลี่ยน และเริ่มศึกษาหาหนทางที่จะทำให้ตัวเองเป็นคนในแบบฉบับใหม่ ที่มีความสุขในการใช้ชีวิต คุณเิริ่มสนใจแล้วใช่ไหมว่า จะทำอย่างไรดี
- ขอให้เริ่มต้นสังเกตตัวเอง อารมณ์ที่ไม่พึงประสงค์ของคุณมักเกิดขึ้นในสถานการณ์แบบไหน กับคนประเภทใด
- เมื่อมีอารมณ์เกิดขึ้น ความคิด การแสดงอาการทางร่างกาย และพฤติกรรม เป็นอย่างไร
- บอกชื่ออารมณ์ของตนเองได้ ว่าขณะนั้นกำลังมีอารมณ์ความรู้สึกอะไร
- เมื่อเก็บข้อมูลการสังเกตตนเองได้หลายครั้งแล้ว พิจารณาว่าจะหยุดตัวเองอย่างไร
- เทคนิคง่าย ๆ คือ กลับมารับรู้ลมหายใจ และหายใจให้เข้าลึกออกยาวหลาย ๆ ครั้ง
เมื่อเรากลับมาโฟกัสที่ลมหายใจ นั่นคือร่างกาย อารมณ์ความรู้สึกของเราจะเบาบางลง และไม่แสดงพฤติกรรมทางลบที่รุนแรงออกไป
ขอให้จำไว้อย่างหนึ่งว่า เมื่อเกิดอารมณ์ความรู้สึก การไม่แสดงพฤติกรรมลบ ๆ ออกไป ไม่ได้แปลว่าดีเสมอไป เพราะบางคนกลับเก็บกดมันไว้จนทำร้าย
อวัยวะต่าง ๆ ในร่างกาย โดยไม่รู้ตัว และเป็นที่มาของการเกิดอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ ตามมามากมาย
